خرید لوازم یکبار مصرف | تهدید یا فرصت؟
پلاستیک‌ها، پلیمرهایی هستند که از سنتز مواد اولیه‌ای به نام مونومر تهیه می‌شوند. مونومرها موادی سمی و برای سلامت انسان مضر هستند؛ در حالی که پلیمرها خنثی هستند و مشکلی ندارند. اما اشکال کار اینجاست که معمولاً در فرآیند تهیه پلیمرها مقداری مونومر باقی می‌ماند. اگر این فرآیند اصولی و مطابق استانداردهای لازم صورت گرفته باشد، مشکلی برای سلامت افراد به وجود نمی‌آورد. برای همین در استفاده از پلاستیک‌ها به عنوان ظروف غذا باید بسیار محتاط بود و در ضمن به هرنوع پلاستِیکی نباید مجوز بسته بندی مواد غذایی داده شود.
در حال حاضر به دلیل استفاده غیرمجاز از پلیمرهاى بدون پایه food grade در بسته بندى و نگهدارى موادغذایى، شناسایى صحیح این محصولات توسط مردم تا حدودى با مشکل روبه رو شده است. وزارت بهداشت در این راستا سعى کرده است کارخانه هاى تولیدکننده ظروف یک بار مصرف را از کارخانجات تولیدکننده قطعات پلاستیکى در مصارف صنعتى تفکیک کند. ضمن اینکه کارخانه هاى تولیدکننده ظروف پلاستیکى براى مواد غذایى باید پروانه ساخت داشته باشند.
مزایا
- دارای مقاومت به مواد الکلی
- صرف انرژی کمتر برای تولید
- قابلیت شکل پذیری بالا با گستردگی متفاوت خواص فیزیکی
- طرح پذیری
- شفاف بودن
معایب
- اشکال در بازیافت آنها و مخاطرات محیط زیست
- انتقال مواد مضر ( مونومر ها) به غذا در شرایط خاص
- قابل استفاده در ماکروویو نمی‌باشد
ظروف یکبار مصرف؛ غریبه با طبیعت
انباشته شدن این مواد در طبیعت به خصوص در پارک‌های جنگلی و سواحل، از نظر دیداری باعث نازیبایی مناظر و در نتیجه ناراحتی و کاهش بازدید کننده‌ها و کم شدن درآمد اقتصادی مناطق می‌شود.
در حال حاضر بسیاری از کشورها به ویژه کشورهای اروپایی با به کار بستن روش های جانشین سعی کرده اند استفاده از ظروف یکبار مصرف را به حداقل برسانند. کاربرد پلیمرهای گیاهی جهت تولید ظروف یکبار مصرف وبه کارگیری کیسه های پارچه ای به جای کیسه های نایلونی در هنگام خرید نمونه ای از این روش ها است.
اصولا ظروف یکبار مصرف برای یک بار استفاده ساخته شده‌اند زیرا در صورت تکرار شیارهای بسیار کوچکی که قابل رویت هم نیستند در آنها به وجود می‌آید که علاوه بر مستعد کردن شخص به عفونت‌های دستگاه گوارش به علت آزاد کردن مولکول‌های آلی و صنعتی به داخل آب یا غذا، انسان را در معرض انواع سرطان قرار می‌دهند.
چند نکته درباره مصرف ظروف یکبار مصرف
ظروف پلاستیکی یکبار مصرف را داخل ماکروفر قرار ندهید.
ظرف یکبار مصرف +غذای داغ = سرطان
خرید ظروف یکبار مصرف خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می‌دهد. این ظروف علاوه بر سمی بودن به دلیل آزاد کردن ماده «مونومر استایرن» باعث ایجاد سرطان کبد می‌شوند.
در ظروف پلاستیکی یکبار مصرف ماده‌ای سمی بنام دیوکسین آزاد می‌شود که خطر بروز سرطان به خصوص سرطان سینه را در زنان افزایش می‌دهد.
استفاده دراز مدت ازاین ظروف باعث مشکلات گوارشی، خستگی و ناراحتی اعصاب می‌شود.
برای نوشیدنیهای گرم از لیوان‌های کاغذی یا ظروف پلی استایرنی سفید رنگ و برای نوشیدنیهای سرد از ظروف پلی استایرنی بی‌رنگ و شفاف استفاده کنند و از ریختن مواد داغ در ظروف یکبار مصرف خودداری کنند.
اگر قرار است غذاهاى طبخ شده پس از دو ساعت ماندگارى در این گونه ظروف مصرف شوند باید غذا در شرایط مطلوب یعنى زیر دماى 14 درجه یا بالاى 60 درجه نگه داشته شود. بهتر است این مواد غذایى را روى شعله ملایم گاز قرار داد تا از آلودگى ثانوى جلوگیرى شود.
اگر آب بیش از 6 ماه در بطر‌ی های آب آشامیدنی نگهداری گردد، آلوده می‌شود. بنابراین خانواده‌ها باید از استفاده مکرر این ظروف برای نگهداری آب در یخچال خودداری کنند.
در دیگر ایام هم برای نگهداری موادی چون آبلیمو، سرکه و آب غوره مورد استفاده قرار می‌گیرند. طبیعتاً وقتی برای نگهداری آب استفاده طولانی مدت از بطری‌های یک بار مصرف توصیه نمی‌شود
و از همه بدتر اینکه آنها را جلوی آفتاب می‌گذارند. حرارت آفتاب ترکیبات خطرناک این ظروف را آزاد می‌کند و احتمال سرطان‌زایی در مصرف‌کنندگان را بالا می‌برد.
اغلب مردم از این خطرات و موارد استفاده هر کدام از این ظرف‌ها بی‌اطلاع هستند و لازم است اطلاعات مربوط به موارد مجاز استفاده و ممنوعیت‌های آن به صورت اتیکت روی محصول درج شود.
بهترین راه حل برای کاهش آلودگی های ناشی از ظروف یکبار مصرف ، فرهنگ سازی برای استفاده نکردن از آنها است که پیشگیری یا کاهش مصرف را در پی خواهد داشت.
